sábado, 11 de julho de 2015

SEGUNDA DECLINAÇÃO (CONT.)
1.       Declinação de nomes em –er e –ir. No Latim antigo todos os nomes masculinos da segunda declinação terminavam em –os. Esse –os transformou-se mais tarde em –us em palavras como servus, e cahiu inteiramente em palavras cujo radical terminava em –r, como puer, menino; ager, campo; e vir, homem. Estas palavras são declinadas como se segue:
Caso
Singular
Plural
Nominativo
puer
puerī
Vocativo
puer
puerī
Accusativo
puerum
puerōs
Genitivo
puerī
puerōrum
Dativo
puerō
puerīs
Ablativo
puerō
puerīs

Caso
Singular
Plural
Nominativo
ager
agrī
Vocativo
ager
agrī
Accusativo
agrum
agrōs
Genitivo
agrī
agrōrum
Dativo
agrō
agrīs
Ablativo
agrō
agrīs

Caso
Singular
Plural
Nominativo
vir
virī
Vocativo
vir
virī
Accusativo
virum
virōs
Genitivo
virī
virōrum
Dativo
virō
virīs
Ablativo
virō
virīs

2.       O vocativo d’estas palavras é egual ao nominativo, seguindo a regra geral.
3.       A declinação differe d’aquella de servus apenas no nominativo e vocativo singular.
4.       Em puer o ‘e’ pertence ao radical, mas em ager (radical agr) não, e foi inserido no nominativo para o fazer mais facil de pronunciar. Muitas palavras são declinadas como ager. O genitivo mostrará quando se deve seguir a declinação de puer ou ager.
5.       Adjectivos masculinos em –er da segunda declinação são declinados como os substantivos em –er. Poucos são declinados como puer, porem muitos são como ager. No feminino e no neutro é mostrado cada fórma a seguir, assim:
Masc.              Fem.                   Neut.
līber                lībera                   līberum           (livre)  declinam-se como puer
pulchr             pulchra               pulchrum        (bello)  declinam-se como ager
6.       Vocabulario:
Substantivos:
ager, agrī, m., campo
cōpia, -ae, f., abundancia
Cornēlius, Cornēlī, m., Cornelio
praemium, praemī, n., recompensa, premio
puer, puerī, m., menino, garoto
scūtum, -ī, n., escudo
vir, virī, m., homem

Adjectivos:
legiōnārius, -a, -um, legionário, pertencente á legião
līber, lībera, līberum, livre.
pulcher, pulchra, pulchrum, bello, formoso, louvavel

Preposições:
apud, acc., juncto de, ao pé de; em casa de, em companhia de

Conjuncção:
sed, mas

7.       Magna est Italiae fāma, patriae Rōmānōrum, et clāra est Rōma, domina orbis terrārum. Tiberim, fluvium Rōmānum, quis nōn laudat et pulchrōs fluviō fīnitimōs agrōs? Altōs mūrōs, longa et dūra bella, clārās victōriās quis nōn laudat? Pulchra est terra Italia. Agrī bonī agricolīs praemia dant magna, et equī agricolārum cōpiam frūmentī ad oppida et vīcōs portant. In agrīs populī Rōmānī labōrant multī servī. Viae Italiae sunt longae et lātae.  Fīnitima Italiae est īnsula Sicilia.


8.       Dialogo
Marcus e Cornelio

C. Ubi est, Mārce, fīlius tuus? Estne in pulchrā terrā Italiā?

M. Nōn est, Cornēlī, in Italiā. Ad fluvium Rhēnum properat cum cōpiīs Rōmānīs quia est fāma
novī bellī cum Germānīs. Līber Germāniae populus Rōmānōs nōn amant.

C. Estne fīlius tuus cōpiārum Rōmānōrum lēgātus?

M. Lēgātus nōn est, sed est apud legiānāriōs.

C. Quae arma portat?

M. Scūtum magnum et lōrīcam dūram et galeam pulchram portat.

C. Quae tēla portat?

M. Gladium et pīlum longum portat.

C. Amatne lēgātus fīlium tuum?

M. Amat, et saepe fīliō meō praemia pulchra et praedam multam dat.

C. Ubi est terra Germānōrum?


M. Terra Germānōrum, Cornēlī, est fīnitima Rhēnō, fluviō magnō et altō.

quinta-feira, 9 de julho de 2015

NOMES EM –IUS E –IUM
1.      Nomes da segunda declinação em –ius e –ium terminam em –ī no genitivo singular, ou em –ĭī, o accento recae na penultima syllaba, assim, fīlī (ou fīliī) de fīlĭus.
2.      Nomes proprios de pessoas em –ius, terminam em –ī no vocativo singular. Assim Vergilī.
Praesidium (neuter, radical praesidi-) – guarnição:
Attenção: substantivos neutros teem a mesma terminação nos casos nominativo, accusativo e vocativo.
Caso
Singular
Plural
Nominativo
praesidium
praesidia
Vocativo
praesidium
praesidia
Accusativo
praesidium
praesidia
Genitivo
praesidī
praesidiorum
Dativo
praesidiō
prasidiīs
Ablativo
praesidiō
praesidiīs

fīlius (masculino, radical fīli-) – filho:
Caso
Singular
Plural
Nominativo
fīlius
fīliī
Vocativo
fīlī
fīliī
Accusativo
fīium
fīliōs
Genitivo
fīliī
fīliōrum
Dativo
fīliō
fīliīs
Ablativo
fīliō
fīliīs

3.      O plural é regular.  Note que o –ī do radical se perde apenas no genitivo singular, e no vocativo de palavras como fīlius.

4.      Vocabulario:

Substantivos:
fluvius, -iī,m, rio
gladius, -iī, m., espada
proelium, -iī, n., battalha

Adjectivos:
fīnitimus, -a, -um, vizinho, limitrophe
fīnitimi, -ōrum,m., plur., os povos vizinhos
Germānus, -a, -um, allemão

Adverbio:
saepe, muitas vezes

5.      Exercicios
I.                   Frūmentum bonae terrae, gladī malī, bellī longī. Cōnstantia magna, praesidia magna, clāre Vergilī. Male serve, ō clārum oppidum, male fīlī, fīliī malī, fīlī malī. Fluvī longī, fluviī longī, fluviōrum longōrum. Cum gladiīs parvīs, ad nautās clārōs. Multōrum proeliōrum, praedae magnae, ad proelia dūra.

II.                Germānia, pátria Germānōrum, est clāra terra. In Germāniā sunt fluviī multī. Rhēnus magnus et lātus fluvius Germāniae est. In silvīs lātīs Germāniae sunt ferae multae. Multī Germānī in oppidīs magnīs et in vīcīs parvīs habitant et multī sunt agricolae bonī. Bella Germanōrum sunt magna et clāra. Populus Germāniae bellum et proelia amat et saepe cum fīnitimīs pugnat. Fluvius Rhēnus est fīnitimus oppidīs* multīs et clārīs.

*Dativo com fīnitimus



segunda-feira, 6 de julho de 2015

Bibliographia:

Gramática latina / A. CART P. GRIMAL J. LAMAILSON R. NOIVILLE. Tradução e adaptação de Maria Evangelina Villa Nova Soeiro. -São Paulo: T. A. Queiroz: Ed. da Universidade de São Paulo, 1986)
Gramática latina: curso único e completo / Napoleão Mendes de Almeida. 29. ed. – São Paulo, 2000.
Curso básico de latim, I: gradus primus / Paulo Rónai. – 18. ed. – São Paulo: Cultrix, 2006.

Latin for beginners / D’Ooge, Benjamin L., PhD. Ginn and Company – Proprietors – Boston – USA.
SEGUNDA DECLINAÇÃO
1.       A declinação a que cada palavra pertence é indicada pela terminação do genitivo singular.
2.       O nominativo singular de nomes da segunda declinação terminam em –us, -er, ou –um. O genitivo singular termina em –ī.
3.       Nomes em –um são neutros. Os outros são geralmente masculinos.
4.       Nomes masculinos em –us e neutros em –um são declinados do seguinte modo:
Domĭnus (radical domin-), m., senhor
Caso
Singular
Plural
Nominativo
domĭnŭs
dominī
Vocativo
dominĕ
dominī
Acusativo
dominŭm
dominōs
Genitivo
dominī
dominōrŭm
Dativo
dominō
dominīs
Ablativo
dominō
dominīs

Pīlum (radical pīl-), n., dardo, pilo
Caso
Singular
Plural
Nominativo
pīlŭm
pilă
Vocativo
pīlŭm
pilă
Acusativo
pīlŭm
pilă
Genitivo
pīlī
pilōrŭm
Dativo
pīlō
pilīs
Ablativo
pīlō
pilīs

DIALOGO
GALBA E MARCOS
5.       Vocabulario


Substantivos:
bellum, -ī, n. guerra
constantĭa, -ae, f. constancia
domĭnus, -ī, m. senhor
equus, -ī, m. cavalo
frūmentum, -ī, n., trigo
lēgātus, -ī, m., legado, embaixador, emissario
Mārcus, -ī, m., Marcos
mūrus, -ī, m., muro
oppidānus, -ī, m., habitante da cidade
oppĭdum, -ī, n., cidade
pīlum, -ī, n., dardo, pilo
servus, -ī, m., servo, escravo
Sextus, -ī, m., Sexto

Verbos:
cūrat, cuida
propĕrat, aproxima-se




G. Quis, Marce, est lēgātus cum pilo et tuba?
M. Lēgātus, Galba, est Sextus.
G. Ubi Sextus habĭtat?
M. In oppĭdō Sextus cum fīliābus habitat.
G. Amantne oppidāni Sextum?
M. Amant oppidāni Sextum et laudant, quod magna cum constantia pugnat.
G. Ubi, Marce, est ancilla tua? Cūr nōn cenam parat?
M. Ancilla mea, Galba, equō lēgātī aquam et frūmentum dat.
G. Cur nōn servus Sexti equum domĭnī cūrat?
M. Sextus et servus ad mūrum oppĭdī propĕrant. Oppidāni bellum parant.



PRIMEIRA DECLINAÇÃO (CONT.)
1.       O objecto directo traduz-se em latim pelo accusativo. Observe a phrase:
Nauta fugam nuntiat – o marinheiro anuncia a fuga
2.       Aqui o verbo, nuntiat, rege o objecto directo, fugam, no accusativo. Se, porem, quizessemos mencionar a quem o marinheiro anuncia a fuga, por exemplo, o marinheiro anuncia a fuga aos agricultores, o verbo teria então dois objectos:
a)      O objecto directo, fuga (fugam)
b)      O objecto indirecto, aos agricultores

3.       De accordo como paradigma da primeiro declinação (vide item 20) a desinencia é –ae no singular e –īs no plural. Sabemos que agricultor em latim se diz agricŏla, então no dativo fica agricŏlae no singular e agricŏlīs no plural.  Temos, portanto:

a)      Nauta agricŏlīs fugam nuntĭat. 
SUJEITO              PREDICADO
Nauta                  agricŏlīs            fugam           nuntĭat
(nominativo)      (dativo pl.)       (accusativo)   (verbo)



b)      Nominativo: nauta
Dativo pl.: agricŏlīs
Accusativo: fugam
Nominativo: -ă
Dativo pl.: -īs
Acusativo: -am



EXERCICIOS
4.       Leia o vocabulario e seleccione os objectos directo e indirecto e os genitivos.
Vocabulário:


Substantivos:
corōna, ae, f. coroa
fabŭla, ae, f. fábula
pecunĭa, ae, f. dinheiro
pugna, ae, f. batalha
victorĭa, ae, f. vitória
Verbos: 
dat
narrat narra

Conjunção:
quia ou quod porque



cui, dativo singular do pronome interrogativo, ‘a quem?’ ‘para quem?’
Quis nautīs pecunĭa dat? Filĭae agricŏlae nautīs pecunĭam dant. Quis fortunam pugnae nuntiat? Cui domĭna fabŭlam narrat? Filĭae agricŏlae domĭna fabŭlam narrat. Quis Diānae corōnam dat? Puella Diānae corōnam dat quia Diānam amat. Dea lūnae sagittas portat et feras silvarum necat. Cuius victorĭam Galba nuntiat? Nautae victorĭam Galba nuntiat.        
5.       O caso que em latim representa o adjuncto adverbial é, geralmente, o ablativo. Tracta-se da circumstancia accrescida ao verbo. 
6.       Quando o nominativo singular termina em –ă, o ablativo singular termina em –ā e o ablativo plural em –īs.
7.       O adjuncto adverbial de causa e de instrumento em latim vão para o ablativo sem preposição.
8.       O ablativo é regido por preposição quando denota companhia, origem e lugar onde, eis algumas preposições:
ā ou ab, de (das proximidades)
dē, de (de cima para baixo)
ē ou ex, de (de dentro para fora)
cum, com (companhia)
in, em (lugar onde)